Dengue ไข้เลือดออก Initial Assessment

Last updated: 30 September 2025

Content on this page:

Content on this page:

อาการแสดงทางคลินิก

ระยะของการติดเชื้อไว้รัสเดงกี (Phases of Dengue Infection)
  1. ระยะไข้ (Febrile Phase) 
    ในระยะไข้ ผู้ป่วยจะมีไข้สูงแบบเฉียบพลัน ซึ่งมักคงอยู่เป็นเวลา 2–7 วัน ร่วมกับอาการหน้าแดง ผิวหนังแดง ปวดข้อ ปวดกล้ามเนื้อ ปวดศีรษะ เบื่ออาหาร คลื่นไส้ และอาเจียน นอกจากนี้อาจพบอาการเจ็บคอ คอแดง (pharyngeal injection) ตาแดง (conjunctival injection) และมีเลือดออกจากเยื่อบุช่องปากหรือทางเดินอาหาร ความน่าจะเป็นของการติดเชื้อเดงกีจะเพิ่มขึ้นเมื่อผลการทดสอบทูร์นิเกต์ (tourniquet test) ให้ผลบวก และจำนวนเม็ดเลือดขาว (WBC) ลดลงอย่างต่อเนื่อง การดำเนินโรคสู่ระยะวิกฤตควรได้รับการระวังและวินิจฉัยอย่างรวดเร็ว โดยการเฝ้าติดตามอาการที่เป็นสัญญาณเตือน (warning signs) และพารามิเตอร์ทางคลินิกอื่น ๆ อย่างใกล้ชิด  

  2. ระยะวิกฤติ (Critical Phase)
    ระยะวิกฤติมักเกิดขึ้นในวันที่ 3–7 ของการเจ็บป่วย และจะคงอยู่ประมาณ 1–2 วัน โดยทั่วไปอุณหภูมิของผู้ป่วยจะลดลงเหลือ ≤37.5–38°C และจะเริ่มมีการรั่วของพลาสมาจากหลอดเลือด (capillary permeability) เพิ่มขึ้น ซึ่งมักเกิดพร้อมกับระดับฮีมาโตคริต (hematocrit) ที่เพิ่มขึ้น ผู้ป่วยอาจเกิดภาวะน้ำในช่องเยื่อหุ้มปอด (pleural effusion) น้ำในช่องท้อง (ascites) ภาวะช็อก ความผิดปกติของอวัยวะต่าง ๆ ภาวะเลือดเป็นกรด (metabolic acidosis) หรือภาวะ DIC ซึ่งอาจนำไปสู่การมีเลือดออกอย่างรุนแรง ทั้งนี้ความรุนแรงขึ้นอยู่กับระดับของการรั่วของพลาสมาและปริมาณสารน้ำที่ได้รับ

    ในบางราย ผู้ป่วยอาจเข้าสู่ระยะวิกฤติแม้ว่าไข้จะยังไม่ลดลง โดยการเปลี่ยนแปลงของ CBC โดยเฉพาะระดับฮีมาโตคริตและเกล็ดเลือด อาจเป็นตัวบ่งชี้เพียงอย่างเดียวของการเริ่มต้นของการรั่วของพลาสมา

  3. ระยะฟื้นตัว (Recovery Phase)  
    ระยะฟื้นตัวมักเกิดขึ้นประมาณ 2–3 วัน หลังจากผ่านพ้นระยะวิกฤติไปได้อย่างปลอดภัย ผู้ป่วยบางรายอาจมีภาวะหายใจลำบาก (respiratory distress) อันเนื่องมาจากการคั่งของน้ำในช่องเยื่อหุ้มปอดและช่องท้อง หากได้รับสารน้ำทางหลอดเลือดดำในปริมาณที่มากเกินความจำเป็น