Táo bón ở trẻ em Công cụ chẩn đoán

Nhìn chung không cần xét nghiệm trừ khi nghi ngờ có bệnh lý thực thể khi hỏi bệnh sử và khám thực thể, trẻ không đáp ứng dù đã điều trị thích hợp. Xét nghiệm tìm máu ẩn trong phân có thể được thực hiện ở trẻ sơ sinh và trẻ em bị táo bón xen kẽ với tiêu chảy, đau bụng, chậm phát triển hoặc có tiền sử ung thư hoặc polyp đại trực tràng. Các bệnh lý thực thể, chuyển hóa và nội tiết có thể được chẩn đoán xác định bằng cách thực hiện xét nghiệm hormone kích thích tuyến giáp (TSH), nồng độ calci và chì, kháng thể bệnh celiac và xét nghiệm mồ hôi.

Đo áp lực hậu môn trực tràng (ARM)  

Phương pháp này đo trực tiếp chức năng vận động cảm biến (như áp suất nghỉ, phản xạ ức chế, áp suất co thắt) của hậu môn và trực tràng. Đo áp lực hậu môn trực tràng được chỉ định cho bệnh nhân nghi ngờ mắc bệnh Hirschsprung, tắc nghẽn đường ra trực tràng và bệnh nhân có tiền sử phẫu thuật điều trị bệnh Hirschsprung hoặc dị tật không có lỗ hậu môn.

Đo áp lực đại tràng  

Đo áp lực đại tràng là đo áp suất trong lòng đại tràng dọc theo chiều dài đại tràng để xác định tình trạng giảm nhu động và rối loạn chức năng bằng cách sử dụng catheter đưa vào qua nội soi hoặc dưới hướng dẫn của chụp tăng sáng truyền hình. Có thể sử dụng phương pháp này cho trẻ em táo bón khó trị cân nhắc can thiệp phẫu thuật.  

Sinh thiết trực tràng  

Sinh thiết trực tràng lấy một mẫu mô sinh thiết nhỏ đủ độ dày thành ruột ở vị trí phía trên rìa hậu môn 3 cm. Đây là phương pháp chẩn đoán xác định bệnh Hirschsprung. Sự hiện diện của các hạch thần kinh phì đại trên kính hiển vi xác định chẩn đoán bệnh Hirschsprung. Không chỉ định xét nghiệm này khi các dấu hiệu lâm sàng và hình ảnh học gợi ý táo bón chức năng.

Chụp X-quang bụng

Chụp X-quang bụng có thể được sử dụng để đánh giá tình trạng ứ phân ở trẻ có bệnh sử và khám thực thể không rõ ràng. Chụp X-quang bụng cho thấy sự hiện diện của lượng phân lớn. Chụp X-quang bụng hữu ích ở trẻ em béo phì và trẻ không thể thực hiện khám trực tràng bằng ngón tay. Tuy nhiên, chụp X-quang bụng có giá trị hạn chế trong việc đánh giá táo bón trên lâm sàng do mối tương quan kém giữa chẩn đoán lâm sàng và hình ảnh học.  

X-quang đại tràng với chất cản quang barium  

Phương pháp này sử dụng một chất cản quang (barium) phủ lên niêm mạc ruột để có thể quan sát rõ trên phim X-quang. Hữu ích trong chẩn đoán bệnh Hirschsprung vì cho thấy vùng chuyển tiếp (thay đổi đường kính của đại tràng từ đoạn hẹp vô hạch đến đoạn giãn có nhiều hạch thần kinh). Thuốc cũng giúp đánh giá nhu động của đại tràng (nhu động chậm ở vùng đại tràng sigma phình to và bị tắc do phân). Tuy nhiên, phương pháp này ít có giá trị tin cậy hơn ở trẻ trong những tháng đầu đời do đại tràng giãn không đủ để thấy được vùng chuyển tiếp.



Đo thời gian vận chuyển trong đại tràng (có đánh dấu phóng xạ)  

Đo thời gian vận chuyển trong đại tràng là quá trình cho bệnh nhân nuốt một viên nang chứa các chất đánh dấu phóng xạ, sau đó là chụp X-quang nhiều lần trong nhiều ngày. Hầu hết các chất đánh dấu được thải loại vào ngày thứ 5 và việc thải loại chậm cho thấy nhu động chậm của đại tràng. Phương pháp này hữu ích ở trẻ em táo bón mạn tính khó kiểm soát và ở trẻ ít đi tiêu nhưng không có dấu hiệu táo bón.  

Các xét nghiệm khác  

Chụp cộng hưởng từ (MRI) đốt sống thắt lưng cùng có thể xác định các vấn đề nội tủy như bất sản xương cùng, khối u hoặc tủy sống bám thấp. Ngoài ra, nội soi đại tràng sigma và nội soi đại tràng với ống soi mềm có thể thấy được các vấn đề về cấu trúc đại tràng như nứt, khối u hoặc chít hẹp. Cần có thêm các nghiên cứu để chứng minh việc sử dụng viên nang di động không dây và bộ điều áp trong việc đánh giá táo bón ở trẻ em.