Content:
Giới thiệu
Nội dung của trang này:
Giới thiệu
Dịch tễ học
Sinh bệnh học
Nguyên nhân
Nội dung của trang này:
Giới thiệu
Dịch tễ học
Sinh bệnh học
Nguyên nhân
Giới thiệu
Thủy đậu
Thủy đậu là bệnh nhiễm trùng hệ thống tự giới hạn do nhiễm virus Varicella-Zoster (VZV) nguyên phát, đặc trưng bởi sốt, mệt mỏi và ban mụn nước ngứa toàn thân. Bệnh còn được gọi là chickenpox nhưng chỉ gặp ở người.
Bệnh zona
Bệnh zona là hậu quả của sự tái hoạt động của VZV, tiềm ẩn từ hạch gai lưng hoặc hạch thần kinh sọ, tồn tại từ lúc nhiễm thủy đậu nguyên phát và còn được gọi là "giời leo".
Thủy đậu là bệnh nhiễm trùng hệ thống tự giới hạn do nhiễm virus Varicella-Zoster (VZV) nguyên phát, đặc trưng bởi sốt, mệt mỏi và ban mụn nước ngứa toàn thân. Bệnh còn được gọi là chickenpox nhưng chỉ gặp ở người.
Bệnh zona
Bệnh zona là hậu quả của sự tái hoạt động của VZV, tiềm ẩn từ hạch gai lưng hoặc hạch thần kinh sọ, tồn tại từ lúc nhiễm thủy đậu nguyên phát và còn được gọi là "giời leo".
Dịch tễ học
Thủy đậu xuất hiện trên toàn thế giới với tỷ lệ mắc cao nhất ở trẻ em trong độ tuổi đến trường tại các vùng khí hậu ôn đới, trái ngược với các vùng nhiệt đới, bệnh thường gặp muộn hơn trong độ tuổi thiếu nhi và người lớn dễ mắc bệnh hơn. Ở vùng nhiệt đới, tỷ lệ mắc cao nhất vào các tháng khô và mát nhất.
Tỷ lệ mắc bệnh zona và các biến chứng cao hơn được quan sát ở nữ so với nam tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Hơn nữa, tuổi tác cũng là yếu tố quan trọng, tỷ lệ mắc bệnh zona giảm ở các nhóm tuổi cao hơn, khác với Hoa Kỳ và châu Âu.
Tỷ lệ mắc bệnh zona và các biến chứng cao hơn được quan sát ở nữ so với nam tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Hơn nữa, tuổi tác cũng là yếu tố quan trọng, tỷ lệ mắc bệnh zona giảm ở các nhóm tuổi cao hơn, khác với Hoa Kỳ và châu Âu.
Sinh bệnh học
Thủy đậu
Thủy đậu lây từ người sang người qua hít phải dịch từ mụn nước dạng khí dung xuất phát từ tổn thương da. VZV cũng có thể lây qua tiếp xúc trực tiếp với dịch từ mụn nước của tổn thương da và dịch tiết đường hô hấp của người nhiễm. Thời gian ủ bệnh từ 10-21 ngày, trung bình 14-16 ngày. Bệnh rất dễ lây cho những người chưa có miễn dịch, trong khoảng 24-48 giờ trước khi xuất hiện ban cho đến 5-6 ngày sau khi phát ban, khi các mụn nước đã khô và đóng vảy. Sau khi hồi phục, virus vẫn còn ở trạng thái tiềm ẩn trong hạch gai lưng và có thể tái hoạt động thành bệnh zona khi vật chủ bị suy giảm miễn dịch.
Bệnh zona
VZV ban đầu xâm nhập vào tế bào thượng bì và biểu hiện như phát ban do thủy đậu điển hình, sau đó xâm nhập vào dây thần kinh cảm giác tại các vị trí da - niêm mạc và di chuyển ngược chiều theo trục thần kinh về hạch gai lưng, nơi virus tồn tại ở dạng tiềm ẩn trong thân tế bào thần kinh cho đến khi tái hoạt động. Bệnh ít lây hơn so với thủy đậu nhưng có thể gây thủy đậu ở người nhạy cảm. Nguy cơ phát triển bệnh zona tăng theo tuổi.
Thủy đậu lây từ người sang người qua hít phải dịch từ mụn nước dạng khí dung xuất phát từ tổn thương da. VZV cũng có thể lây qua tiếp xúc trực tiếp với dịch từ mụn nước của tổn thương da và dịch tiết đường hô hấp của người nhiễm. Thời gian ủ bệnh từ 10-21 ngày, trung bình 14-16 ngày. Bệnh rất dễ lây cho những người chưa có miễn dịch, trong khoảng 24-48 giờ trước khi xuất hiện ban cho đến 5-6 ngày sau khi phát ban, khi các mụn nước đã khô và đóng vảy. Sau khi hồi phục, virus vẫn còn ở trạng thái tiềm ẩn trong hạch gai lưng và có thể tái hoạt động thành bệnh zona khi vật chủ bị suy giảm miễn dịch.
Bệnh zona
VZV ban đầu xâm nhập vào tế bào thượng bì và biểu hiện như phát ban do thủy đậu điển hình, sau đó xâm nhập vào dây thần kinh cảm giác tại các vị trí da - niêm mạc và di chuyển ngược chiều theo trục thần kinh về hạch gai lưng, nơi virus tồn tại ở dạng tiềm ẩn trong thân tế bào thần kinh cho đến khi tái hoạt động. Bệnh ít lây hơn so với thủy đậu nhưng có thể gây thủy đậu ở người nhạy cảm. Nguy cơ phát triển bệnh zona tăng theo tuổi.
Nguyên nhân
Virus Varicella-Zoster (VZV) là một loại herpesvirus thuộc họ Herpesviridae gây thủy đậu và bệnh zona.